ΣΟΒΑΡΕΣ ΨΥΧΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ;

Η σχιζοφρένεια είναι μια ψυχική νόσος . Αποτελεί συνήθως μια πολύ δύσκολη εμπειρία ιδίως κατά το πρώτο οξύ επεισόδιο όταν τόσο το άτομο πού τη βιώνει όσο και οι κοντινοί του άνθρωποι (φίλοι – συγγενείς ) είναι παντελώς απροετοίμαστοι για ότι συμβαίνει.

*Περίπου το 1 % του πληθυσμού παγκοσμίως θα έχει 1 τουλάχιστον επεισόδιο σχιζοφρένειας στη διάρκεια της ζώνης του.
*Η νόσος εισβάλει συνηθέστερα στη μεθόριο της εφηβείας με την ενήλικη ζωή.
*Το ¼ των περιπτώσεων έχει πλήρη ανάρρωση .Η πλειοψηφία θα συνεχίσει να έχει κάποια προβλήματα μα και περιόδους καλής λειτουργικότητας του ατόμου .
*Η πρόσφατη ανακάλυψη νέων τροπών θεραπείας θα οδηγήσει σε περαιτέρω βελτίωση των δεικτών ανάρρωσης ιδίως σε περιπτώσεις που όλοι (ασθενείς και οικογένεια ) μάθουν το πως θα τα βγάλουν πέρα και να προσαρμοστούν με την νέα αυτή κατάσταση .


*Στη σχιζοφρένεια η δραστηριότητα των νευροδιαβιβαστων σε ορισμένες νευρικές απολήξεις στον εγκέφαλο είναι ασυνήθης και αυτό είναι ενδεικτικό των αιτιών της ψυχικής διαταραχής .
Υπάρχει επομένως μια διαταραχή της χημική ισορροπίας που αντανακλάται και στα μηνύματα πού μεταφέρουν τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου .
Δηλαδή;
* Κατά το οξύ ψυχωτικό επεισόδιο η σκέψη και ο τρόπος που το άτομο βιώνει την πραγματικότητα έχουν διαταραχθεί .
*Μπορεί το άτομο να διακατέχετε από έντονο πανικό, θυμό, κατάθλιψη , ενθουσιασμό, υπερβολική δραστηριότητα με ίσως ενδιάμεσες περιόδους κοινωνικής απόσυρσης .
*Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη που η οικογένεια και οι φίλοι θεωρούν ακατανόητη την όλη συμπεριφορά και είναι συντετριμμένοι ότι συμβαίνει .


Η λέξη σχιζοφρένεια είναι Ελληνική <σχίζω τας φρενας> μα δε δηλώνει διαταραχή προσωπικότητας αλλά το ότι η διαδικασία της σκέψης των αισθημάτων και της πρόθεσης δεν επικοινωνούν σωστά (έχει <σχιστει> η επικοινωνία τους ) ώστε να αδυνατούν καθορίσουν ομαλά της πράξεις του ανθρώπου .


ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑΣ

ΘΕΤΙΚΑ ΣΥΠΤΩΜΑΤΑ π.χ ψευδαισθήσεις και παραληρητικές ιδέες
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ π.χ αργή κίνηση και σκέψη, αργός λόγος και αντίδραση

ΘΕΤΙΚΑ και ΑΡΝΗΤΙΚΑ συμπτώματα δύναται να εμφανίζονται μαζί ξεχωριστά ή εναλλακτικά

· Ο συγγενής ή φίλος σας μπορεί να βιώνει και ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΥΜΤΩΜΑΤΑ όπως η κατάθλιψη σαν αποτέλεσμα όμως της δυσκολίας στο να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση



ΘΕΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ψευδαισθήσεις

Ψευδαίσθηση είναι η αντίληψη που δημιουργείται χωρίς αντίστοιχο αισθητηριακό ερέθισμα η χωρίς την παρουσία φυσικών δυνάμεων .Δηλαδή το άτομο αντιλαμβάνεται κάτι που δεν υπαρχει στην πραγματικότητα
Ο ορισμός τους βασίστηκε σε εμπειρίες πού ένας υγιείς άνθρωπος πότε ή μονό σε ειδικές περιπτώσεις έχει .
Υπάρχουν διάφορα είδη ψευδαισθήσεων ακουστικές οπτικές οσφρητικές γευστικές .
Μια εξήγηση όσον αφόρα τις φωνητικές ψευδαισθήσεις :
*Ένα άτομο με σχιζοφρένεια συνήθως θα ακούει της ίδιες του τις σκέψεις , σαν να έχουν ειπωθεί φωναχτά μέσα στο κεφάλι του. Οι σκέψεις μπορεί να είναι τόσο δυνατές που ο συγγενής ή φίλος σας μπορεί να πιστεύει πως οι άνθρωποι που βρίσκονται κοντά του ακούνε κι αυτοί τις φωνές .Το μυαλό του συνήθως προσαρμόζετε ταχύτατα σε αυτή την κατάσταση και τελικά οι φωνές μοιάζουν στο μυαλό του σαν να ακούγονται από εξωτερική πηγή .Αυτές οι φωνές ονομάζονται ψευδαισθήσεις . Ο συγγενής σας εκτός από φωνές μπορεί να ακούει και ήχους. Στο εξωτερικό υπάρχει χρησιμοποιώντας οπτική τεχνική μπορούμε να δούμε της αλλαγές που υφίσταται η περιοχή του κέντρου του λογού στον εγκέφαλο όταν το άτομο ακούει φωνές . Άρα δεν είναι κάτι τις φαντασίας του ασθενή . Το άτομο πραγματικά μπορεί να ακούει τη σκέψη του .

Παραληρητικές ιδέες

Παραληρητική ιδέα είναι μια ψευδή πεποίθηση για την οποία ο πάσχον είναι ακλόνητα κ ακράδαντα πεπεισμένος και ετσι δεν ανασκευάζεται με λογικά επιχειρήματα.
Το άτομο που βιώνει παραληρητικές ιδέες θα προσπαθήσει να βρει μια λογική εξήγηση για το τι του συμβαίνει.
Το είδος της εξήγησης που θα δώσει βασίζετε κυρίως στην ιδιοσυγκρασία του ατόμου και στη κουλτούρα της κοινωνίας που ζει . Οι φωνές για παράδειγμα μπορεί να εξηγηθούν πως προέρχονται από την τηλεόραση .Σε μια διαφορετική κοινωνία μπορεί να καταλογιστούν στη μαύρη μαγεία .
Αυτές είναι προσπάθειες εκλογίκευσης των εμπειριών των ψευδαισθήσεων από το άτομο καλούνται παραληρητικές ιδέες .
Μορφές τέτοιων ιδεών είναι παραληρητικές ιδέες

• δίωξης
• ζηλοτυπική
• μεγαλείου
• θρησκευτικές
  

Ο συγγενής σας θα προσπαθήσει να τις κρατήσει μυστικές γνωρίζοντας πως δεν θα τις συμμεριστείτε .
Κάποιοι ασθενείς καταβάλλονται από αυτές σταδιακά και συμπεριφέρνονται παράξενα ανάλογα πάντα με το περιεχόμενο των παραληρητικών ιδεών που έχουν δώσει στις ψευδαισθήσεις



ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ


Σε κάποιες περιπτώσεις υποσυνείδητα οικογένεια και οι φίλοι μπορεί να συνειδητοποιήσουν πως η συμπεριφορά του ατόμου αλλάζει σταδιακά σε δυσλειτουργική .Για παράδειγμα μπορεί να αργεί να σκεφτεί να μιλήσει ή να κινηθεί και να είναι αδιάφορος για οποία κοινωνική επαφή . Υπάρχει ίσως αλλαγή στον ύπνο π.χ μπορεί να μένει ξύπνιος όλη νύχτα και να κοιμάται τη μέρα .Η γλωσσά του σώματος μπορεί να έχει επίσης αλλάξει .
*Όλα τα παραπάνω είναι αρνητικά συμπτώματα .
Επηρεάζουν τον συγγενή σας τελείως διαφορετικά από τα θετικά συμπτώματα .Το αποτέλεσμα τους είναι ελαχιστοποίηση των κινήτρων από ένα μικρό βαθμό ως ένα μεγάλο .
Τα αρνητικά συμπτώματα είναι λιγότερο δραματικά από τα θετικά μα τείνουν να είναι πιο επίμονα .Η αναγνώριση των αλλαγών ως αρνητικά συμπτώματα είναι δύσκολη ιδίως αν η ασθένεια παρουσιάζετε κατά την εφηβεία .


ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΥΠΤΩΜΑΤΑ


Ευτυχώς οι περισσότεροι άνθρωποι δεν βιώνουν ταυτόχρονα θετικά και αρνητικά συμπτώματα στον ίδιο έντονο βαθμό.
Τα δευτερεύοντα συμπτώματα που συντροφεύουν τη σχιζοφρένεια όπως η κατάθλιψη και η αποθάρρυνση μπορεί να δημιουργούν επιπλέον προβλήματα .
Ο βαθμός που ο ασθενείς θα επηρεαστεί από τα δευτερεύοντα συμπτώματα εξαρτάται από το
χαρακτήρα του πριν την έναρξη της σχιζοφρένειας
την προσωπικότητα
την μόρφωση
την νοημοσύνη και της
καταξίωση /επιτεύγματα που έχει το άτομο.
Επιπρόσθετα η
· αντίδραση της οικογένειας και των φιλών έχει αρνητική επίπτωση όταν υπάρχει η παρεξήγηση από μέρους τους πως το άτομο απλά φαντάζετε επιδιώκει προσοχή λέει ψέματα είναι τεμπέλης .
· Η απώλεια της εργασίας ή η άσχημη αντίδραση των συναδέλφων σε ότι συμβαίνει προσθέτει στ δευτερεύοντα συμπτώματα


Η οικογένεια και οι φίλοι μπορούν να παρέχουν ουσιαστική ποιοτική ζωή για το άτομο .

*Είναι απαραίτητο να αναζητήσετε βοήθεια για το άτομο με το που θα πρωτοεμφανιστούν τα παραπάνω συμπτώματα .

*Η θεραπεία είναι πάντα πιο αποτελεσματική όταν δίδετε νωρίς και συνυπάρχει με μια διαρκή και σωστά ενημερωμένη υποστήριξη από την οικογένεια που επίσης έχει μάθει να καταλαβαίνει την σχιζοφρένεια



ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΙΖΟΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ;

Οι άνθρωποι με ψύχωση δεν ανήκουν πάντα σε κάποια κατηγορία.
Ως μανιοκατάθλιψη και σχιζοσυναισθηματικη διαταραχή είναι οι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν
1. συμπτώματα διαταραχής διάθεσης (κατάθλιψη μανία ) με
2. ταυτόχρονη παρουσία συμπτωμάτων σχιζοφρένειας ή
με ανάλλαγη των συμπτωμάτων των δυο καταστάσεων ανά κάποιες μέρες .


Στη σχιζοσυναισθηματικη διαταραχή συνήθως η παρουσία των συμπτωμάτων σχιζοφρένειας είναι πιο έντονη .
Στη μανιοκατάθλιψη η παρουσία συμπτωμάτων διαταραχής διάθεσης είναι η πιο έντονη .

Συμπτώματα σχιζοσυναισθηματικης διαταραχής =Συμπτώματα Διαταραχών Διάθεσης + Συμπτώματα Σχιζοφρένειας (ΠΟΙΟ ΕΝΤΟΝΑ)

Τα συμπτώματα σχιζοφρένειας τα ξέρουμε
ΘΕΤΙΚΑ
ΑΡΝΗΤΙΚΑ
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ
Ποια τα επιπλέον συμπτώματα διαταραχής διάθεσης;
ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
ΜΑΝΙΑ


ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

Μία έντονη λύπη που καταβάλει κυριολεκτικά το άτομο –απώλεια ενδιαφέροντος και ευχαρίστησης από συνηθισμένες δραστηριότητες
Αισθήματα ενοχής απαξίωση
Δυσκολία ύπνου ιδίως δυσκολία στο πρωινό ξύπνημα
Αίσθηση άγχους έντασης ανησυχία
Αίσθημα κούρασης απώλειας ενεργείας όρεξης και βάρους
Δυσκολίες συγκέντρωσης λήψης αποφάσεων η μνήμης


ΜΑΝΙΑ

Αίσθημα υπερέντασης έντονος ενθουσιασμός κα γρήγορη αναπήδηση από ένα θέμα σε άλλο
Αίσθηση μεγάλων ικανοτήτων ελκυστικότητας και σπουδαιότητας
Διαταραχές ύπνου είτε πολύ αργά το βραδύ είτε πολύ πρωινό ξύπνημα
Αίσθηση άνεσης ασφαλείας αγάπης και έλλειψη φόβου
Υπερβολική δραστηριότητα ακατάπαυτη ομιλία
Δυσκολίες συγκέντρωσης λήψη αποφάσεων και μνήμης


ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Τα συμπτώματα σχιζοφρένειας θεραπεύονται με αντί-ψυχωτικά φάρμακα και συμπτώματα διαταραχής διάθεσης με φάρμακα σταθεροποιητές διάθεσης και αντί-καταθλιπτικά .Τα αντί-ψυχωτικά φάρμακα δρουν πιο γρήγορα οπότε τα ψύχωση συμπτώματα υποχωρούν αρχικά .




ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΑΝΙΟΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ; (ΑΛΛΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ)

Ως μανιοκατάθλιψη και σχιζοσυναισθηματικη διαταραχή είναι οι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν
1. συμπτώματα διαταραχής διάθεσης (κατάθλιψη μανία ) με
2. ταυτόχρονη παρουσία συμπτωμάτων σχιζοφρένειας ή
με ανάλλαγη των συμπτωμάτων των δυο καταστάσεων ανά κάποιες μέρες .

Συμπτώματα Μανιοκατάθλιψης = Συμπτώματα διαταραχών διάθεσης (ΠΟΙΟ ΕΝΤΟΝΑ ) + Συμπτώματα σχιζοφρένειας


Στη μανιοκατάθλιψη η παρουσία συμπτωμάτων διαταραχής διάθεσης είναι η πιο έντονη σε σχέση με αυτά της σχιζοφρένειας .

Επίσης μεσολαβούν πιο πολλά χρονιά ανάμεσα στα επεισόδια

Εδώ τα συμπτώματα μανίας είναι

Υψηλή διάθεση ,αυξημένη ενεργεία ,υπερβολική δραστηριότητα, γρήγορη σκέψη μειωμένος ύπνος, απώλεια κοινωνικής και σεξουαλικής συγκράτησης, μειωμένη προσοχή και συγκέντρωση .Κάποιες φορές το άτομο είναι ευέξαπτο και θυμωμένο .Μπορεί να ξοδεύει μεγάλα ποσά χρημάτων και να ξεκινά μη ρεαλιστικές δράσεις και δουλειές ,μπορεί επίσης να είναι σεξουαλικά ανεξέλεγκτο , να ξεχνά να φάει να πιει νερό με αποτέλεσμα αφυδάτωση και παραμέληση του εαυτού.


Τα συμπτώματα κατάθλιψης είναι

Έλλειψη ενδιαφέροντος για τη ζωή ,μειωμένη προσοχή και συγκέντρωση , ιδέες ένοχης και απαξίωσης ,έλλειψη αυτοπεποίθησης , μειωμένη ενεργητικότητα με συνέπεια κούραση και μειωμένη δραστηριότητα .Όλα αυτά οδηγούν σε απελπισία και ματαίωση ,και επίσης στην πεποίθηση πως δεν αξίζει να ζει κανείς όπως ακόμα σε σκέψεις αυτοκτονίας .Βιολογικά συμπτώματα είναι η έλλειψη όρεξης και η απώλεια βάρους ,δυσκοιλιότητα , το άτομο να ξυπνά νωρίς ή έχει αϋπνία και μειωμένη σεξουαλική δράση .

Το κείμενο αποτελεί μετάφραση από τον οδηγό "caring and coping "από την οργάνωση Rethink
Επιμέλεια κ έλεγχος μετάφρασης Δρ. Κολοστουμπης Ψυχίατρος